ZAYİ OLAN MALLARIN GİDERLEŞTİRİLMESİ VE KDV İNDİRİMİ
Vergi Usul Kanununun 278 inci maddesinde; "Yangın, deprem ve su basması gibi afetler yüzünden veyahut bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller neticesinde iktisadi kıymetlerinde önemli bir azalış vaki olan emtia ile maliyetlerin hesaplanması mutad olmayan hurdalar ve döküntüler, üstüpü, deşe ve ıskartalar emsal bedeli ile değerlenir" hükmüne yer verilmiştir.
Ayrıca 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29 uncu maddesi gereğince mükellefler; ”yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak, düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirim konusu” yapabileceklerdir.
Aynı Kanun’un 30/c maddesinde de; “deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilan ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma değer vergisinin indirilemeyeceği” hükme bağlanmıştır.
Bu nedenle KDV 30/c maddesinde yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, zayi olan mallara ilişkin olarak yüklenilen katma değer vergisinin indirilmiş olması durumunda, zayi mallara ait KDV beyannamede "İlave Edilecek KDV" satırında beyan edilmek suretiyle düzeltilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, zayi olduğu belirtilen söz konusu malların VUK 267/3 ncü maddesi kapsamında, takdir komisyonunca takdir edilen emsal bedeli ile değerlenmesi ve bu bedel ile kayıtlı değeri arasındaki farkın kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır. Dolayısıyla, gider yazılabilecek tutarın belirlenebilmesi için zayi malların emsal bedellerinin tespitine ilişkin takdir komisyonu kararı gerekmektedir.
Saygılarımla, Bülent KAÇAR