AVUKATLARCA MAHKEME KARARINA İSTİNADEN TAHSİL EDİLEN VEKALET ÜCRETLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİ
Gelir Vergisi Kanunu'nun 65'inci maddesinde, "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır. Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır." hükmü yer almıştır.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 94/1 nci fıkrasında ise, kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben % 20 oranında tevkifat yapmaya mecbur oldukları hükme bağlanmıştır.
Ayrıca KDV Kanun’un 1/1 nci maddesine istinaden; “Türkiye'de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin” katma değer vergisine tabi olduğu belirtilmiştir.
Diğer taraftan 356 Sıra No’lu Vergi Usul Kanuna göre; “İcra dairelerince borçludan alınarak müvekkili adına takibat yapan alacaklı taraf avukatına ödenmesine karar verilen avukatlık (vekalet) ücretinin avukata ödendiği anda, avukat tarafından borçlu adına en az 2 nüsha serbest meslek makbuzu düzenlenecek ve makbuzun avukatta kalan nüshasına da icra dairesince ödemenin yapılmış olduğuna dair bir şerh düşülerek, ödemeyi yapan memur tarafından (sicil numarası da yazılarak) imzalanacaktır.
Yukarıda belirtilen şekilde yetkili memura imzalattırılmadığı tespit edilen her bir serbest meslek makbuzu için ayrı ayrı Vergi Usul Kanununun 352-II/7 nci maddesine göre söz konusu avukat adına usulsüzlük cezası kesilecektir” hükmü yer almaktadır.
Yukarıdaki hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, avukatlar tarafından vekalet ücretinin tamamı üzerinden ödemeyi yapan adına düzenlenecek serbest meslek makbuzunda %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacak olup; vekalet ücreti ödemesi yapan borçlunun GVK’nun 94’üncü maddesinde sayılan kişilerden olmaması halinde ise, gelir vergisi tevkifatı yapılmayacaktır.
Ayrıca, mahkeme kararı gereğince avukata ödenen vekalet ücreti serbest meslek faaliyeti kapsamında KDV'ye tabi olup; avukat tarafından düzenlenecek serbest meslek makbuzunda ayrıca katma değer vergisi hesaplanacaktır.
Saygılarımla,
Bülent KAÇAR